Konkurs Agencji Badań Medycznych na rozwój innowacyjnych rozwiązań terapeutycznych z wykorzystaniem technologii RNA – ważnym krokiem we właściwym kierunku
Konkurs Agencji Badań Medycznych na rozwój innowacyjnych rozwiązań terapeutycznych z wykorzystaniem technologii RNA jest dowodem na to, że polski rząd docenia wagę i potencjał branży biotechnologii medycznej i że chce wzmacniać możliwości rozwojowe sektora. Dzięki wsparciu w ramach konkursu, Polska może stać się w perspektywie kilkuletniej jednym z niewielu państw w Europie, które będą dysponowały własnymi możliwościami produkcyjnymi w zakresie produktów opartych o mRNA. To pierwszy i bardzo ważny krok we właściwą stronę, który w połączeniu ze zrównoważonym wsparciem projektów wykorzystujących klasyczne metody rozwoju leków przyczynia zwiększenia potencjału Polski jako ważnego partnera na mapie globalnych innowacji.
W konkursie ogłoszonym w maju b.r. do fazy oceny merytorycznej weszło łącznie 5 projektów, w tym dwa zgłoszone przez firmy członkowskie Polskiego Związku Innowacyjnych Firm Biotechnologii Medycznej BioInMed.
„Cieszymy się niezmiernie, że firmy zrzeszone w BioInMed zaznaczają swoją obecność w projektach rozwoju leków opartych na kwasach nukleinowych, co jest dziś ważnym trendem w biotechnologii medycznej, który został zapoczątkowany w latach 70. ubiegłego wieku.” – podkreśla Marta Winiarska, Prezes BioInMed.
Konkurs Agencji Badań Medycznych był odpowiedzią na kryzys zdrowotny związany z pandemią Covid-19 i stanowił program aplikacyjny, który miał na celu sprawne stworzenie warunków, dzięki którym będzie możliwa m.in. produkcja szczepionki mRNA przeciwko nowemu koronawirusowi, ale również innym chorobom zakaźnym. Oczekiwanym rezultatem konkursu jest przyspieszenie rozwoju na terenie Polski szczepionek opartych o RNA i innowacyjnych leków przeciw wirusom RNA oraz udostępnienie ich pacjentom. Dlatego też podmioty, które zgłaszały się do konkursu, w myśl oczekiwanych celów projektu, powinny najlepiej dysponować albo własnymi biotechnologicznymi strefami produkcji, albo współpracować z partnerami mogącymi taką produkcję zabezpieczyć.
Polska branża innowacyjnych firm biotechnologii medycznej dysponuje potencjałem naukowym i know-how, które pozwalają nie tylko na przeprowadzenie badań translacyjnych i przygotowanie do produkcji, ale również dalszy samodzielny rozwój różnorodnych projektów opartych o technologię mRNA. mRNA może być wykorzystywane między innymi do aktywacji układu immunologicznego w szczepionkach przeciwnowotworowych, które podaje się pacjentom onkologicznym czy do rozwoju kolejnych leków przeciwwirusowych lub szczepionek profilaktycznych, w chorobach mogących stanowić przyszłe zagrożenie epidemiologiczne.
Dlatego wydaje się zasadne, aby na kanwie obecnego konkursu w porozumieniu z branżą rozpisać kolejne postępowania, które mogą się realnie przyczynić do rozwoju innowacyjnych terapii lub leków, jak też otoczenia technologii mRNA. Ważne jest, aby w ten proces zaangażować również instytucje naukowe i firmy biotechnologiczne działające na wczesnych etapach B+R, w tym m.in. skupiające się na nowych technologiach leków, takich jak bezpośrednia ingerencja w funkcję RNA, jak też nowe metody syntezy czy stabilizacji mRNA.
Równolegle zasadne jest zaplanowanie kolejnych etapów inwestycji i wsparcia ze strony Agencji Badań Medycznych dla branży biotechnologicznej w innych obszarach. Polskie firmy dysponują zróżnicowanymi kompetencjami i dlatego warto, aby we współpracy z sektorem opracowany został plan przyszłych konkursów. W opinii BioInMed przyszłe programy wsparcia powinny być dedykowane m.in. terapiom komórkowym, terapiom genowym, innowacyjnym terapiom biologicznym (przeciwciałom i białkom rekombinowanym), celowanym terapiom przeciwnowotworowym, wdrażaniu nowych zastosowań klinicznych komórek macierzystych, biocząsteczkom w terapiach oraz diagnostyce, biosensorom oraz nowym klasom cząsteczek wiążących w terapiach, diagnostyce i medycynie.
„Doceniamy starania rządu i Agencji Badań Medycznych o to, aby Polska mogła nadążać za postępem technologicznym w medycynie i w przyszłości sprawnie odpowiadać na nowe wyzwania zdrowotne. Warto pamiętać, że większość rozwijanych leków, jest oparta o klasyczne narzędzia farmakologiczne (np. małe związki chemiczne, białka rekombinowane), a polskie firmy z powodzeniem doprowadzają te produkty do coraz bardziej zaawansowanych faz rozwoju. Część z nich niedługo może stać się wartościowymi opcjami leczenia dla wielu pacjentów. Dlatego potrzebne jest dofinansowanie publiczne zarówno wspierające dotychczasowe metody rozwoju leków, jak i nowe kierunki – takie jak np. technologia mRNA” – mówi Marta Winiarska.
Kluczowy jest stały dialog z dynamicznie rozwijającą się w Polsce branżą biotechnologii medycznej. Dzięki współpracy z biznesem oraz „horizon scanning”, czyli stałemu monitorowaniu rozwijanych technologii medycznych, pipeline’ów rodzimych firm biotechnologii medycznej, możliwe jest skierowanie finansowania publicznego tam, gdzie efekty w postaci komercjalizacji i udostępnienia pacjentom są najbardziej prawdopodobne - niezależnie od tego czy dotyczy to projektów opartych o klasyczne metody rozwoju nowych leków czy też inne technologie. W obu przypadkach bardzo istotnym elementem rozwoju branży jest efektywna współpraca nauki z biznesem – wiodących polskich firm biotechnologicznych i najlepszych grup badawczych na uniwersytetach i w czołowych instytutach badawczych.
